เรื่องราวในครั้งนี้ ผมขอบอกเล่าถึงเรื่องเกี่ยวกับคนรุ่นใหม่ที่ทำงานป้องกันดูแลทรัพยากรธรรมชาติ หรือในชื่อที่เรียกกันทั่วไปว่า “ป่าไม้” เป็นมุมมองเกี่ยวกับการทำงานในพื้นที่ซึ่งถูกยกให้เป็นส่วนหนึ่งของมรดกโลกทางธรรมชาติ ผ่านประสบการณ์การทำงานของ นายชิตพล ดีมาก หรือ “เอ็ม” ซึ่งถือได้ว่าเป็นคลื่นลูกใหม่ที่เข้ามาทำงานระบบลาดตระเวนเชิงคุณภาพในพื้นที่จริง
เอ็มจบการศึกษาจากคณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และได้เข้าทำงานในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557 จนถึง ปัจจุบัน ได้รับมอบหมายให้ดูแลระบบฐานข้อมูลลาดตระเวนเชิงคุณภาพ (SMART PATROL) และได้ร่วมออกลาดตระเวนกับเจ้าหน้าที่เป็นประจำ จึงทำให้มีประสบการณ์ในการทำงานร่วมกับเจ้าหน้าที่ในพื้นที่ค่อนข้างมาก ต่อไปจะเป็นบทสัมภาษณ์ของเอ็ม ถึงมุมมองการทำงานในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก
1. ทำไมถึงตัดสินใจมาทำงานที่เขตฯ ทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก
>> เริ่มต้นจากพ่อของผมเป็นป่าไม้ ผมโตมากับเจ้าหน้าที่พิทักษ์ป่า สอบติดคณะวนศาสตร์ ซึ่งเรียนเกี่ยวกับการจัดการป่าไม้และสัตว์ป่า ตอนเรียนอยู่ ผมสนใจเรื่องงานลาดตระเวนเชิงคุณภาพ ซึ่งตอนนั้นเท่าที่ผมรู้มีแค่ ทุ่งใหญ่และห้วยขาแข้ง พอเรียนจบมีรุ่นพี่ที่ทำงานที่ทุ่งใหญ่หาคนมาช่วยงานลาดตระเวน ผมจึงตัดสินใจเข้ามาทำงานที่นี่ และเริ่มรู้สึกสนุกกับการทำงานที่นี่มาจนถึงตอนนี้
2. คิดอย่างไรกับหน้าที่ที่ได้รับให้ดูแลฐานข้อมูลของระบบลาดตระเวนเชิงคุณภาพในเขตฯ ทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก
>> ผมคิดว่ามีความสำคัญมากกับการทำงานป้องกันพื้นที่ ผมต้องเตรียมตัว เพิ่มทักษะ และความรู้ในการเก็บข้อมูล การใช้โปรแกรมต่างๆ ต้องเข้าใจระบบการเก็บข้อมูลจริง รวมถึงความยากลำบากในการทำงานของเจ้าหน้าที่ลาดตระเวน เพราะข้อมูลที่ได้จากการลาดตระเวนเป็นสิ่งสำคัญต่อการจัดการพื้นที่ เมื่อเกิดความผิดพลาดในการเก็บข้อมูล จะส่งผลต่อการนำข้อมูลไปใช้จัดการพื้นที่ และความสำเร็จของเป้าหมายในการจัดการก็จะลดลง หน้าที่นี้จึงต้องใช้ความรับผิดชอบต่อการกรอกข้อมูลมาก และพยายามให้เกิดความผิดพลาดน้อยที่สุด
3. การเข้ามาทำงานในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ต้องเข้ามาทำงานในพื้นที่จริงร่วมกับเจ้าหน้าที่ อยากถามว่า ครั้งแรกที่ได้ไปลาดตระเวนรู้สึกยังไง
>> เข้าไปเดินป่าครั้งแรกตอนที่เข้าทำงานได้ประมาณ 1 เดือน ได้ไปออกลาดตระเวนกับหน่วยพิทักษ์ป่าห้วยคือ บริเวณพื้นที่แถบริมฝั่งแม่น้ำแม่กลอง การลาดตระเวนครั้งนั้นทำให้ผมรู้สึกว่า นี่แหละคืองาน “It is beginning to start something new”เพราะก็รู้อยู่แล้วว่าต้องเจอกันงานแบบนี้ แต่สิ่งที่ได้เจอ ผมคิดว่า ดีกว่าที่ผมคิดไว้มาก
4. มุมมองต่อการจัดการในเขตฯ ทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก
>> มีแนวโน้มในการทำงานง่ายขึ้นและมีประสิทธิภาพสูงขึ้นถ้ายังมีการจัดการเหมือนในปัจจุบัน เจ้าหน้าที่ส่วนใหญ่มีความรับผิดชอบต่องาน พยายามทำหน้าที่ของตัวเองให้ดี ทำให้มีแรงผลักดันให้เจ้าหน้าที่ส่วนที่ไม่ดีพยายามทำหน้าที่ของตัวเองให้ดีขึ้น
บทความข้างต้นนี้ก็คือมุมมองที่มีต่องานด้านอนุรักษ์ของเพื่อนร่วมงานของผม หลายครั้งที่ผมได้สนทนาเกี่ยวกับเรื่องเหล่านี้กับเอ็มและเจ้าหน้าที่ ครั้งนี้จึงถือโอกาสเอามุมมองของเอ็มมาบอกเล่าให้ฟังครับ แต่ก่อนจะจบ ผมขอเอาคำพูดประโยคหนึ่งที่ได้ยินมาจากเอ็มซึ่งเป็นประโยคที่ผมฟังแล้วชอบ มาฝากครับ
“หาแรงจูงใจของตัวเอง ถามตัวเองดูว่า ถ้ายังมีแรงอยู่ ก้าวออกมาหาประสบการณ์ข้างนอก และเอาประสบการณ์เหล่านั้นไปใช้ในอนาคต”
บทความโดย: Peerawit Amorntiyangkul